Máy biến áp tăng áp
Máy biến áp là thiết bị điện tĩnh biến đổi năng lượng điện (từ cuộn dây phía sơ cấp) thành năng lượng từ (trong lõi từ MBA) và biến đổi lại thành năng lượng điện (ở các phía thứ cấp MBA). Tần số làm việc và công suất danh định ở phía sơ cấp và thứ cấp MBA xấp xỉ bằng nhau vì MBA là một thiết bị có hiệu suất rất cao, trong khi đó các giá trị dòng điện và điện áp của 2 phía thường khác nhau. Về cơ bản, nhiệm vụ chính của máy biến áp là biến đổi điện áp cao (HV) và dòng điện thấp từ phía sơ cấp sang điện áp thấp và dòng điện cao phía thứ cấp và ngược lại. Ngoài ra, nguyên lý làm việc của máy biến áp cách ly về điện trong hệ thống điện.
Với những chức năng trên, nên máy biến áp là thành phần quan trọng nhất trong hệ thống điện và nó cung cấp sự phân phối và truyền tải năng lượng điện một cách tin cậy và kinh tế.
Máy biến áp có thể chuyển điện được theo cả hai phía, từ phía cao áp (HV) sang phía hạ áp ( LV) và ngược lại. Đó là lý do mà tại sao nó làm việc như máy biến áp tăng áp hay máy biến áp giảm áp. Cả hai loại máy biến áp này đều có cùng thiết kế và cấu trúc. Bất kỳ máy biến áp nào cũng có thể vận hành ở chế độ tăng áp hoặc giảm áp.Nó chỉ phụ thuộc vào hướng công suất.
(Hình minh họa trên mạng)
Các cuộn dây HV có số lượng vòng dây rất lớn so với các cuộn dây LV. Ở cuộn thứ cấp, tiết diện dây dẫn lớn hơn cuộn HV vì dòng điện ở cuộn này có giá trị lớn hơn cuộn HV. Thông thường, các cuộn dây LV được đặt gần lõi thép máy biến áp và các cuộn dây HV được cuốn lên trên.
Tỷ số các vòng dây của máy biến áp xấp xỉ tỷ số điện áp (trong đó U1,2 là điện áp và N1,2 là số vòng dây trên cuộn HV và LV). Phía sơ cấp của máy biến áp tăng áp (phía hạ áp) có ít vòng dây hơn so với phía thứ cấp (phía cao áp). Điều đó có nghĩa là năng lượng được truyền tải từ phía LV sang phía HV. Ứng dụng quan trọng nhất của máy biến áp tăng áp là máy biến áp đầu cực máy phát được sử dụng trong tất cả các nhà máy phát điện.
Những máy biến áp này thường có tỷ số vòng dây lớn. Giá trị điện áp trong máy phát điện được tăng lên và chuẩn bị để truyển tải năng lượng đi xa. Năng lượng được sản xuất trong các nhà máy phát điện được đặc trưng bởi giá trị điện áp và dòng điện lớn. Tùy thuộc vào các loại nhà máy phát điện mà máy biến áp GSU (generator step-up transformer) có giá trị điện áp danh định từ 6 đến 20kV. Giá trị điện áp danh định phía thứ cấp của MBA GSU có thể là 110kV, 220kV, 410kV phụ thuộc vào hệ thống truyền tải được đấu nối với phía thứ cấp MBA GSU. Dòng điện phía sơ cấp thường có giá trị rất lớn và phụ thuộc vào công suất danh định máy biến áp mà có thể lên đến 30000A. Giá trị dòng này không thực tế trong việc truyền tải và phải giảm xuống do tổn thất công suất truyền tải (RxI2).Việc truyền tải điện ở khoảng cách xa là không thể. Bên cạnh đó, máy biến áp GSU cũng cách ly về điện giữa mạng điện và máy phát điện.
Ứng dụng của máy biến áp tăng áp
Các máy biến áp tăng áp nhỏ có thể được sử dụng trong các thiết bị điện, điện tử, ở đó yêu cầu khuếch đại điện áp. Nhưng ngày nay, trong các thiết bị điện tử hiện đại thì các mạch điện tử công suất được sử dụng thường xuyện hơn do kích thước và trọng lượng.
Nguồn: https://www.electrical4u.com/step-up-transformer/
Biên dịch: Hà Thị Gấm.